TARİKAT NEDİR?

Tarikat nedir ?
Arapça’da (طریقت) tarik “yol” tarikat ise “yollar” anlamına gelir.
Tarikatlar Allah’a ulaşma, ahlakı güzelleştirme, kötülüklerden arınma, tevhidin hakikatine varma amacı ile kullanılan bir metot veya usûl olarak açıklanabilir. Allah’a ulaşmak konusunda Şeyh adı verilen bir öğretmen gözetiminde tarikati yöneten kişilere uyarak Allah’a ulaşmayı hedeflemektedirler.
Hz. Muhammed’e ve Allah’a mânevî açıdan erişmede rehberlik eden bir mürşide bağlı kimseler (derviş, mürit vb.) için konulmuş mânevî, ahlâkî ve sosyal kuralların bütünü ve bu kurallara göre teşkilâtlanmış müesseseler anlamına gelen tarikatlar, 12.yüzyıldan günümüze kadar İslâm coğrafyasının dört bir yanında yaygınlık kazanmış, halkın mâneviyatını yükseltmede, imanını yakîne erdirmede roller oynamışlardır.
Mezhepler, cemaatler, tarikatlar birbirleri ile karıştırılmamalıdır. Mezhepler İslam dininin siyasi, iktidadi, ameli konuları sistematize eder, cemaatler insanları dönüştürmeye, değiştirmeye yöneliktir. Tarikatlar daha ziyade insanların ahlaki cepheleriyle ingilenirler.

Tarîkatlar zamanla farklı farklı kollara ayrılarak sayıları çoğalmıştır.

Türkiye’deki tarikatlar’dan bazıları;
Nakşibendi tarikatı, Kadiri tarikatı, Mevlevi tarikatı ve Halvati tarikatı…

• Nakşibendi tarikatı; Farsça نقشبنديه Naksbendiyye,13. yüzyılda Türkistan’da yaşayan Bahaeddin Nakşibend tarafından kurulmuştur. “Nakşibendi” kelime anlamı  “kalbe Allah (cc) adını nakış yapan” demektir,
Nakşibendilik, Afrika ve Arap Yarımadası dışındaki İslam coğrafyasına yayılmış ve zamanla oluşan alt kollarıyla günümüze kadar gelmiştir. Nakşibendi terbiyesi, gizli zikir usulü üzerine kurulmuştur. Bu usulü benimseyen veliler tarafından geliştirilerek günümüze kadar gelmiştir. Bu usul ve adaplar Kur’an ayetlerinden, Hz. Muhammed (s.a.v) sünnetinden alınmıştır ve Kur’an ve sünnete bağlıdır.

•Kadiri tarikatı; (Osmanlıca: قادريه),  Abdülkadir Geylani tarafından 12.yüzyılın başlarında kurulan tarikattır. Silsilesi Hz. Ali’ye ulaşan tarikatın en önemli prensipleri arasında tövbe, züht, tevekkül, kanaat, uzlet, zikir, teveccüh, nefis muhasebe ve murakabesi, sabır ve rıza gibi amelî ve ahlâki unsurlar ön plana çıkmaktadır. İslâm Tarihinde sesli zikir yapan tarikatlar olarak kabul edilmektedir. Abdülkadir Geylani’nin Bağdat’ta kurduğu tarikattır ve bu tarikatın alt kolları da vardır.

•Mevlevi tarikatı; Farsça : طریقت مولویه, eskiden Rum Sultanlığı’nın başkenti olan Konya’da 13. yüzyılda yaşamış Fars şair, Sufi mistik ve ilahiyatçı Celaleddin Muhammed Belhî Rumi’nin ölümünden sonra oğlu tarafından kurulan bir tarikattır. Mevlevilik; tamamen sevgi ve hoşgörü üzerine kurulmuş bir müessesedir. aşk, cezbe, vecd gibi yoğun trans hallerinin yaşanmasını esas alan bir tarikattır.

•Halvati tarikatı; 13.yüzyılda Azerbaycan’da kurulmuş olan Halveti tarikatı , Azerbaycan’da gelişen bu tarikat buradan Anadolu’ya, Anadolu’dan da Balkanlar, Suriye, Mısır, Kuzey Afrika, Sudan, Habeşistan ve Güney Asya’ya yayılmıştır. Halvetilik, cehri zikir adı verilen ve ilahi isimlerin yüksek sesle tekrar edilmesi anlamına gelen zikir yöntemini kullanan bir tarîkattır, bu tarikatta diğer tarikatlarda olduğu gibi kendi içinde alt kollara sahiptir.

Türk tarikatıdır. Pîri Sirâceddîn Ömerü’l-Halvetî (ö.1397), Hazar gölünün güneybatısındaki Geylân nâhiyelerinden Lâhican’da doğmuştur. Harizm’de yaşayan İbrahim Zâhid-i Geylâni’nin halifesi olan amcası Ahî Muhammed Halvetî’ye intisap ederek vefatında yerine geçmiş; Hicâz, Mısır ve Tebriz’e gitmiştir. Bir ağaç kovuğunda 40 defa halvet yaptığından kendisine halvetî lakabı verilmiştir.

Halvetîlik, ikinci pîr kabul edilen Seyyid Yahyâ-yı Şirvânî Baküvî (ö.1464)’nin 360 kadar halifesi ile geniş bir coğrafyaya yayılır. Telif ettiği 20 kadar eserinden bazıları yayınlanmıştır. Tertib ettiği Vird-i Settâr isimli virdi ise bütün Halvetîler tarafından okunur.

etiketlerETİKETLER
Üzgünüm, bu içerik için hiç etiket bulunmuyor.
okuyucu yorumlarıOKUYUCU YORUMLARI

Sıradaki içerik:

TARİKAT NEDİR?