DEİZM NEDİR?

razavi313.com

0 Beğenme

Yorum Yaz

Favorilere Ekle

Dine ve dini inanca yönelme meselesi her zaman insanoğlunun temel kaygılarından biri olmuştur. Tarih boyunca farklı inanç ve görüşlere sahip çeşitli dinler ortaya çıkmıştır ancak bunlarla beraber tanrının varlığı ve yokluğu konusunda da çeşitli argümanlar öne sürülmüştür. Bu yüzden tanrının varlığına ilişkin farklı yaklaşımlar ortaya çıkmıştır. Bu yaklaşımlardan biri de Deizmdir.

Deizm; 16. yüzyılın ilk yarısında ortaya çıkmış olan, din ve peygamber olmadan bir tanrı olduğunu ve bu tanrıyı insanın kendi aklıyla bulacağını söyleyen felsefi bir görüştür. Dinleri ve peygamberleri aradan çıkardığı için deistler tanrıya ulaşmak için doğayı ve mantığı esas alırlar. Deizm’in temel esası dinin tabiatüstü yönünü yok sayarak otorite üzerine (vahiy) dayanmayan ve akılla temellendirilen bir din anlayışı benimsemesidir. Tanrıyı sadece ilk neden olarak kabul eden O’na hiçbir nitelik ve güç tanımayan “akıllı din öğreticisidir”

Akıllı din” akılla bulunmuş olan aklın kabul ettiği ve benimsediği dindir. Tüm dinleri reddeden (Hiçbir vahyedilmiş dini kabul etmeden tek tanrıyı kabul edenlerin teorisidir.) sadece sınırlı bir tanrı anlayışına inanan felsefi sistemdir.

Temel deist düşünceye göre;
tanrı bu dünyayı ve insanları yaratmış ancak daha sonra herhangi bir müdahalede bulunmamıştır. Deizmin bir diğer adı yaradancılıktır. Yani deistler; adına Rab, Tanrı ya da Allah , bir yaratıcıya inanırlar. Deistler Müslüman, Hristiyan ya da Yahudi değildirler. Deizme göre; tanrı, dünyayı yarattıktan sonra ne din ne de peygamber göndermiştir.Tanrı Dünyayı ve insanları yaratırken tüm kuralları koymuştur ve hayat, bu kurallara göre devam etmektedir.

Deistlerin genel olarak ahiret inancı ve buna bağlı olarak sevap ve günah inancı da olmadığı için yasaklar yoktur ancak her şey serbest değildir. Çünkü deizme göre tanrı zaten dünyayı ve insanları yaratırken kurallar koymuş ve bu kuralları anlamamız için aklımızı yaratmıştır. Deistler doğayı gözlemleyerek ve akıllarını kullanarak bir yaşam sürerler.

Deizm ve fikirleri İslam ve Müslüman filozoflar açısından incelenmektedir Deizmin genel inancını, Allah’ın yaratılıştan sonra insanla iletişiminin kesilmesi ve bunun sonucunda Vahyin inkârı, İslam’ın böyle bir görüşe tamamen karşı olduğu açıktır. Müslüman filozoflara göre Allah “evrenin ve mümkün olan tüm varlıkların gerçek nedeni ve varoluş sebebidir.”

Deizmin düşünce yapısı , İslam ilkelerine açıkça aykırıdır ve Müslüman filozoflar açısından batıl ve reddedilmiş bir inanç olarak kabul edilir.